Wat zijn kogellagers?
Simpel gezegd zijn kogellagers onderdelen die bestaan uit een kleine binnenring, een grotere buitenring en daartussen een kooi met kogels. Door deze kogels kunnen de ringen soepel en met een minimum aan wrijving over elkaar heen bewegen.
Waar worden kogellagers voor gebruikt?
In de meeste gevallen wordt een gebruikt om een as aan een vaststaand onderdeel of een ander roterend onderdeel van een constructie te monteren. Bij dat soort situaties treedt er vrijwel altijd een flinke belasting op. Zonder kogellagers zou die belasting voor behoorlijk wat wrijving zorgen, wat onder meer tot gevolg heeft dat de onderdelen sneller zullen slijten. Het gebruik van kogellagers zorgt ervoor dat de onderdelen met minimale wrijving kunnen roteren, zodat soepele draaibewegingen gegarandeerd zijn en je minder snel met slijtage te maken hebt. De kooi houdt de kogels op hun plek, zodat een goede werking gegarandeerd is.
Kogellagers worden primair gebruikt voor radiale belastingen. Dit zijn krachten die loodrecht op het lager optreden. Ouderwetse kogellagers konden zelfs uitsluitend radiale krachten verwerken, maar vrijwel alle kogellagers die tegenwoordig gebruikt worden zijn groefkogellagers. Bij deze kogellagers lopen de kogels door een groef in de binnenkant van zowel de binnenring als de buitenring. Hierdoor kunnen de ook enige krachten in de lengterichting van de as opnemen, zogeheten axiale krachten. Houd er wel rekening mee dat groefkogellagers aanzienlijk minder axiale dan radiale krachten kunnen verwerken. Meestal ligt het maximum rond de 20 procent van de maximale radiale belasting.
In ieder apparaat en elke machine met draaiende onderdelen zijn wel kogellagers te vinden. Ze worden onder meer gebruikt voor elektromotoren, pompen, liften, ventilatoren, wasmachines, auto’s, fietsen, landbouwmachines, kleine huishoudelijke apparaten, medische apparatuur en kantoorapparatuur.
Welke types kogellagers bestaan er?
Kogellagers zijn er in verschillende afmetingen, maar ook in verschillende uitvoeringen. Wat deze allemaal gemeen hebben is dat ze kogels tussen hun binnenring en hun buitenring hebben. De details verschillen echter en die kunnen doorslaggevend zijn in het vaststellen welk type kogellager je precies nodig hebt. De meest voorkomende soorten kogellagers zijn de volgende:
- Groefkogellagers: Eenrijige zijn de meest gebruikte van alle . Vaak hebben mensen het over deze lagers als ze simpelweg de term “kogellager” gebruiken. Door de groeven waar de kogels doorheen lopen kunnen deze lagers naast de radiale belasting waarvoor ze ontworpen zijn ook enige axiale krachten opnemen.
- Zelfinstellende kogellagers hebben niet één, maar twee rijen kogels tussen hun binnenring en hun buitenring. Van alle treedt bij geen enkel type zo weinig wrijving op als bij zelfinstellende kogellagers, waardoor zelfs bij hoge rotatiesnelheden weinig wrijvingswarmte ontstaat. Deze lagers kunnen gebruikt worden om asdoorbuigingen, uitlijnfouten en scheefstellingen te compenseren. Het zelfinstellende lager is uitgevonden door het vooraanstaande merk SKF.
- Hoekcontactkogellagers: , soms wel simpelweg hoekcontactlagers genoemd, zijn geschikt voor gecombineerde belastingen. Als de axiale belasting te hoog wordt voor een groefkogellager, is een hoekcontactkogellager meestal de beste keuze, omdat ze axiaal veel zwaarder belast kunnen worden. Hoe groter de contacthoek van de loopbanen, des te hoger is de axiale draagcapaciteit van het lager.
Verder bestaan er enkele variaties op deze hoofdtypes die speciaal voor bepaalde situaties ontwikkeld zijn. hebben bijvoorbeeld extra dikke buitenwanden, waardoor ze meer axiale krachten op kunnen nemen, terwijl een loopbaan hebben die het mogelijk maakt om in beide richtingen axiale krachten te verwerken, waar de meeste kogellagers dat slechts in één richting kunnen.
Waar let je verder op bij de keuze voor een kogellager?
Het is belangrijk dat het kogellager goed strak om de as past die met zo min mogelijk wrijving draait. De binnendiameter van het lager moet daarom gelijk zijn aan de diameter van de as waarop je het lager monteert. We zetten de binnendiameter daarom nadrukkelijk in onze productoverzichten. Bovendien is de binnendiameter in millimeters eenvoudig te berekenen door de laatste twee cijfers van het serienummer met vijf te vermenigvuldigen. Uitzonderingen hierop zijn de eindcijfers 00 tot en met 03, die respectievelijk voor een binnendiameter van 10, 12, 15 en 17 millimeter staan.
Als de omgeving waarin je het kogellager gebruikt niet vrij van stof of ander vuil te houden is, heb je een afgedicht lager nodig. Er zit dan een rubberen of stalen afdichtingsring aan één of beide kanten van het kogellager. De afdichting voorkomt versnelde slijtage door het vuil tussen de kogels vandaan te houden. Andersom helpt de afdichting ook voorkomen dat er smeervet uit het lager lekt. Stalen afdichtingsringen zijn geschikter voor hoge toerentallen, omdat ze de buitenring niet raken. Rubberen afdichtingsringen dichten beter af, maar genereren wel een slepende afdichting, waardoor er meer wrijving optreedt.
Weet je niet zeker welk kogellager het beste past bij de toepassing die je voor ogen hebt? Neem dan contact op met onze deskundige klantenservice. Zij helpen je graag met het vinden van het juiste onderdeel.