Welke kogellagers zijn stofdicht?
Stof kan veel schade aan de kogels in een kogellager aanrichten. In een omgeving die niet hygiënisch te houden is, is een stofdicht kogellager dus een must. Maar welke kogellagers zijn stofdicht? We nemen ze met je door.
Waarom is een stofdicht kogellager nodig?
In zijn meest eenvoudige vorm bestaat een uit een binnenring, een buitenring en een rij kogels die door een kooi op hun plek gehouden worden. Zo kunnen ze ook gebruikt worden in een hygiënische omgeving. Kogellagers worden echter ook toegepast in omgevingen waar stofvorming en vuil onvermijdelijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan de bouw, de mijnbouw, de landbouw en verschillende industrietakken. Open kogellagers gebruiken is op dat soort plekken onverstandig. Zodra stof of ander vuil tussen de kogels terechtkomt, zullen de kogels slijten doordat ze er herhaaldelijk langs bewegen. Als dat gebeurt, is een goede werking van het lager niet te garanderen.
Gelukkig zijn er verschillende kogellagers op de markt die een extra barrière tegen omgevingsvuil hebben. Deze barrière kan aan één kant van het lager zitten voor als er maar aan één zijde vuil het lager in kan dringen, maar de meest gebruikte afgedichte hebben aan beide zijden een afdichtingsring. Stof en ander vuil wordt tegengehouden door de afdichtingsringen, zodat het lager zonder problemen door kan blijven draaien en een stuk langer meegaat. Over het algemeen hebben deze lagers relatief weinig onderhoud nodig, omdat aan twee kanten afgedichte kogellagers normaal gesproken met een levenslange voorraad smeervet geleverd worden.
Houd er wel rekening mee dat de afdichtingsringen invloed hebben op het aantal rotaties dat een kogellager per minuut kan verwerken. Het maximum valt namelijk altijd wat lager uit als het kogellager een of twee afdichtingsringen heeft. Ook het materiaal waar de ringen van gemaakt zijn speelt een rol. We spreken de opties met je door.
Stofdichte kogellagers met stalen afdichtingsringen
De meest populaire keuze voor een stofdicht kogellager is een lager met stalen afdichtingsringen. Deze zijn te herkennen aan een Z in het serienummer als ze aan één kant afgedicht zijn en ZZ als ze aan beide kanten afgedicht zijn. Er zijn fabrikanten die in plaats van ZZ het achtervoegsel 2Z gebruiken. Dat is bijvoorbeeld bij en het geval. Bij en wordt het achtervoegsel ZR gebruikt. Kogellagers van die fabrikanten die aan beide kanten een afdichtingsring hebben zijn dus te herkennen aan het achtervoegsel 2ZR achter het serienummer.
Het grote voordeel aan stalen afdichtingsringen ten opzichte van het alternatief is dat een stalen afdichting geen contact maakt met de binnenring. De afdichting is hierdoor niet slepend. Dat betekent onder meer dat er bijna geen extra wrijving optreedt tijdens de rotaties van kogellagers met stalen afdichtingsringen, waardoor de invloed die deze stofdichte afdichtingen op de maximale rotatiesnelheid van het kogellager hebben een stuk kleiner is. Stofdichte kogellagers met stalen afdichtingsringen worden vaak gebruikt in pompen, elektromotoren, industriële ventilatoren, compressoren, maaidorsers en tractoren.
Houd er rekening mee dat kogellagers met stalen afdichtingen niet voor iedere vervuilde omgeving de ideale kogellagers zijn. Omdat er een kleine ruimte tussen de afdichting en de buitenring is, bieden de ringen geen bescherming tegen vocht en vloeistoffen. Verder vraagt een zwaar verontreinigde omgeving ook om een barrière tegen vuil die over de hele opening tussen de binnenring en de buitenring loopt.
Stofdichte kogellagers met rubberen afdichtingsringen
Het alternatief voor stofdichte kogellagers met stalen afdichtingsringen zijn exemplaren met rubberen afdichtingsringen. Eigenlijk hebben deze kogellagers dezelfde stalen afdekplaatjes, maar dan is het staal omhuld met rubber dat door een groef in de binnenring loopt. Als gevolg daarvan is de hele ruimte tussen de binnenring en de buitenring afgedekt, waardoor er helemaal geen stof, vuil, of vocht kan doordringen tot de kogels. Dat maakt deze lagers ook de perfecte keuze als je op zoek bent naar , al is het dan wel belangrijk om lagers van het juiste materiaal uit te zoeken.
Omdat het rubber van de afdichting in contact komt met de binnenring, is er bij kogellagers met rubberen afdichtingsringen wel sprake van een slepende afdichting. Het gevolg hiervan is dat bij het gebruik van deze kogellagers aanzienlijk meer wrijving gegenereerd wordt dan bij exemplaren met stalen afdichtingsringen. Ondanks de betrouwbare bescherming tegen vuil heeft zo’n slepende afdichting twee nadelen. Allereerst is een lager met zo’n afdichting gevoeliger voor slijtage door de grotere hoeveelheid wrijving. Bovendien is een kogellager met rubberen afdichtingsringen geschikt voor gebruik bij rotatiesnelheden die tot een kwart minder hoog uitvallen dan bij open exemplaren.
Stofdichte kogellagers met rubberen afdichtingsringen zijn te herkennen aan de letters RS in het serienummer. 2RS geeft aan dat het lager aan beide kanten afgedicht is met een rubberen afdichtingsring. Letters of cijfers na 2RS geven aan om welke specifieke versie rubberen afdichting het gaat. vormen hier een uitzondering op; bij deze lagers geeft het achtervoegsel DDU aan dat ze aan beide kanten afgedicht zijn met een rubberen ring.